Deniz Yalçın
Aydınlık, 18 Şubat 2007, sayı: 1022, s.15
http://denizyalcin.blogspot.com
“Türkiye Cumhuriyeti ile ABD Hükümeti arasında Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Önlenmesine İlişkin İşbirliği Anlaşması”, 24 Ocak 2007'de TBMM'de kabul edildi.[1] 5575 Sayılı bu kanun, 26 Ocak 2007 tarihinde, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylandı ve Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildi.[2]
Söz konusu yasayı üç açıdan önemsemekte yarar var. Birincisi bu yasa ile AKP, BOP'ta eşbaşkanlık görevini bir kere daha itiraf etti, pekiştirdi. İkincisi yasanın açık hedefi İran. Zira Türkiye bu yasayla, İran'a dönük ABD planlarında koçbaşı yapılmak isteniyor. Yasa, bunun itirafı niteliğinde. Üçüncü önemli noktaysa, CHP'nin AKP ile birlikte bu yasaya örtülü desteğini esirgememesi; sözde muhalif, özde ise destekçi görünmesi.
Yasanın Gerekçesi BOP Eşbaşkanlığı
Gerek TBMM Dışişleri Komisyonu tarafından hazırlanan Komisyon Raporu'nda gerekse yasa gerekçesi kısmında ifade edilen şu cümle, yasanın Tayyip Erdoğan’ın eşbaşkanlığını yaptığı BOP’un uzantısı olduğunu ortaya koyuyor:
"Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki mevcut işbirliği, 50 yıllık ittifak ilişkisinin yarattığı sağlam zemin, günümüz koşullarının doğurduğu çıkar ve amaç birliği, diğer alanlarda olduğu gibi asimetrik tehditlere karşı verilen mücadelede de birlikte hareket etmemizi gerekli kılmaktadır. "
Günümüz koşullarının doğurduğu çıkar ve amaç birliği nedir? "Günümüz koşulları ile kastedilen BOP; çıkar ve amaç birliği ile kastedilense AKP'nin BOP'ta eşbaşkanlığıdır.
Yasanın Hedefi İran
Yasanın gerekçesinde yer alan şu ifade, bu yasanın açık hedefinin İran olduğunu gösteriyor: "Kitle imha silahlarını temin etmeye çalıştığından kuşkulanılan ülkelerin, yayılmanın önlenmesine ilişkin küresel ve bölgesel düzenlemelere katılımlarının sağlanmasına yönelik çabalar da desteklenmektedir. Bunun yanısıra, yayılmaya karşı savunma ve caydırma amaçlı etkin önlemlerin alınmasına yönelik çalışmalara da katkı yapılmaktadır. Söz konusu anlaşma, bu alanda sarf edilen çabalara destek ve kolaylık sağlayacaktır."
“Kitle imha silahlarını temin etmeye çalıştığından kuşkulanılan ülke” ifadesi ile ABD’nin İsrail’i kastetmediği ortada. Burada açıkça İran'a işaret ediliyor. İkincisi, bu yasanın söz konusu ülkelere karşı savunma ve caydırma amaçlı etkin önlemlerin alınmasına katkı sağlayacağı belirtiliyor. Bu ifade, yasanın ABD'nin 11 Eylül sonrası geliştirdiği "önleyici vuruş doktrini" çerçevesinde çıkarıldığını kanıtlıyor.[3]
Öte yandan bu yasa ile Türkiye ile ABD arasında İran'a karşı düşmanlık, yasal ve bağlayıcı bir zemine çekilmek istenmiştir. Sonuçta bu yasa, İran'ın nükleer silah geliştirmesi durumunda Türkiye'yi tehdit edeceği fikrine hizmet etmektedir. Yasanın Türkiye ile İran arasındaki ilişkileri bozma hedefi bulunmaktadır.
CHP'nin Muhalefeti İran Düşmanlığına Değil
Yasanın onaylanması sürecinde CHP’nin takındığı tavır da dikkate değerdir. TBMM Dışişleri Komisyonu'nun CHP'li üyeleri, ABD Büyükelçiliği'ni ziyaret etmiş ve yasayla ilgili görüşmelerde bulunmuşlardır. Bu görüşmelerde, yasanın İran düşmanlığında Türkiye’yi ABD ile buluşturacak özüne karşı çıkılmamış, uygulamaya ilişkin bazı küçük değişiklikler talep edilmiş ve CHP’li vekillerin ifadelerine göre ABD Büyükelçisi de bu değişikliklere, teknik ayrıntılar olması nedeniyle olur vermiştir. Yasanın TBMM’de kabul edildiği gün, tasarı hakkında söz alan CHP’li vekil Onur Öymen, CHP’nin yasaya aslında destek vermek istediğini, ancak ABD Elçisi’nin İran’a dönük düşmanlık projesinde ciddi bir aksama yaratmayacağını düşünerek bazı değişiklikleri kabul etmesine rağmen, AKP’nin bunları tasarıya yansıtmadığını, bu nedenle de ret oyu vereceklerini ifade etmiştir. Onur Öymen’in ifadesiyle: “Ve biz, belki de olumlu oy vereceğimiz bir anlaşmaya, şimdi sırf bu inat yüzünden olumsuz oy vermek zorunda kalıyoruz.”[4]
Özetle bu yasa, AKP ile CHP’yi İran düşmanlığında ABD saflarında birleştirmiştir. Yasa, ABD tarafından önümüzdeki dönem için zeminleri yoklanan seçeneklerden birisi olan AKP-CHP koalisyonu seçeneğinin İran merkezli ilk icraati olarak görülmelidir.
denizyalcin7@yahoo.com
Dipnotlar:
[1] Kanun metni için bkz: http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5575.html
[2] Bkz., http://www.cankaya.gov.tr/tr_html/ACIKLAMALAR/26.01.2007-3668.html
[3] Önleyici vuruş doktrini, Bush yönetiminin 2002’de açıkladığı Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi’nin temeli niteliğindedir. Bu konuda bkz: http://en.wikipedia.org/wiki/Bush_Doctrine
[4] Sayın Onur Öymen’in konuşmasının tam metni için bkz:
http://www.onuroymen.com/docs/Öymen,%20TBMM,%2024%20Ocak%202007.doc
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder